اسماعیل مختارپور، معاون اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران از کاهش شدید آب سفرههای زیرزمینی در منطقه شرق این استان خبر داد و اعلام کرد که فرایند خشک شدن تالاب بینالمللی میانکاله با وجود اجرای طرح آبخیزداری در منطقه بالا دست شدت گرفته است.
مختارپور سهشنبه ۱۱ دیماه در یک مراسم دولتی گفت که شرایط زیستی پرندگان مهاجر به دلیل کمبود آب در این تالاب با خطر جدی مواجه شده و به طور قطع تا چند سال آینده خطر گسترش ریزگرد در میانکاله نیز دور از انتظار نیست.
در بهمن ۱۴۰۱، معاون وقت محیط زیست مازندران گفته بود که ۱۵ هزار هکتار معادل ۳۰ درصد از تالاب بینالمللی میانکاله خشک شده است.
تالاب میانکاله از دهستان میانکاله در شهرستان بهشهر تا آشوراده در استان گلستان وسعت دارد. این منطقه به دلیل داشتن پهنه آبی مناسب با ذخایر غذایی غنی و آبزیان، هر ساله پذیرای بیش از ۳۰ تا ۴۰ گونه از پرندگان مهاجر زمستان گذران و بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی آبزی و کنارآبزی است.
مختارپور گفت که تا چند سال پیش، تا سه چهارم از پای پرندگان مهاجر در داخل آب تالاب میانکاله فرو میرفت، اما اکنون به دلیل بارش کم، عمق آب این تالاب کاهش محسوسی یافته است و کمتر از از یک چهارم پای پرندگان داخل آب قرار میگیرد.
این تالاب با داشتن پناهگاه حیات وحش به مساحت حدود ۲۲ هزار هکتار در حوزه مازندران و تنوع گیاهی از جمله درختان سازیل و انار وحشی که تغذیه برخی پرندگان را تشکیل میدهد، بیش از ۵۰۰ گونه جانوری را در خود جای داده است.
معاون اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران هشدار داد که عقبنشینی آب دریای خزر چالشهای منابع طبیعی شمال ایران را افزایش داده و باعث تغییر اقلیم در مازندران شده است.
او گفت حجم زیادی از برف به دلیل افزایش دمای هوا در ارتفاع به یکباره ذوب میشود و بارندگیهای سیلآسا نیز به جای نمنم باران هر سال در این منطقه در حال افزایش است.
خبرگزاری دولتی ایرنا نوشت که فرونشست به دلیل برداشت بیضابطه و زیاد آب از منابع زیرزمینی در مازندران در حال گسترش است.
اوایل شهریور، عطاالله کاویان، مدیرکل محیط زیست مازندران، با اشاره به کاهش شدید نزولات جوی چند سال اخیر گفت: «متاسفانه بخشهایی از تالاب میانکاله خشک شده و در معرض فعالیتهای مخرب انسانی قرار گرفته است.»
او افزود: «شخم و شیار اراضی و تبدیل آن به اراضی زراعی از اتفاقات رخ داده است.»
پیش از آن نیز، روابط عمومی حفاظت از محیط زیست مازندران گزارش داد که در آتشسوزیهای اخیر در میانکاله ۵۵ هکتار از سطح و پوشش گیاهی این منطقه در آتش سوخته است.
سال گذشته، در حالی که دوباره خطر ساخت پتروشیمی در تالاب میانکاله پررنگ شده بود و کنشگران محیط زیستی آماده راهاندازی کمپین دیگری برای نجات این تالاب بودند، برخی منابع گفتند سازمان حفاظت محیط زیست، فعالیت پتروشیمی را در این منطقه به دلیل نداشتن مجوز، ممنوع اعلام کرد.
روزنامه شرق هم در گزارش صفحه اول خود به بحران میانکاله پرداخت و نوشت که پس از یک سال توقف، دوباره یکی از مطرحترین زیستگاههای طبیعی ایران در خطر ساخت پتروشیمی قرار گرفته است.
میانکاله یکی از ۹ ذخیرهگاه زیستکُره ایران و یکی از تالابهای فهرست کنوانسیون رامسر است اما این زیستگاه علاوه بر خطر ساخت پتروشیمی، با بحران خشکسالی نیز روبهرو شده است.
از سوی دیگر، شبهجزیره میانکاله که پیش از این زیستگاه بسیاری از پرندگان مهاجر بود، حالا به نمکزار و بیابانی خشک تبدیل شده است و ادامه این وضعیت در آیندهای نزدیک به مرگ جنگلهای چند میلیون ساله هیرکانی و تغییر اکوسیستم منطقه منجر خواهد شد.