مسکوا، رزمناو موشک هدایتشونده که روزی افتخار ناوگان دریایی روسیه بود، حالا در قعر دریای سیاه جا خوش کرده است. اوکراین میگوید که مسکوا را با موشک هدف قرار داده و آن را غرق کرده است و روسیه اصرار دارد که دلیل غرق شدن مسکوا، آتشسوزی بوده است.
ایالات متحده، روز جمعه ۲۶ فروردین روایت اوکراین ازغرق شدن مسکوا را پذیرفت؛ یک مقام ارشد دفاعی آمریکا گفت که اوکراین دو موشک ضدکشتی نپتون به مسکوا شلیک کرده است.
اینکه دلیل غرق شدن مسکوا، موشک اوکراینی، بیکفایتی روسیه، بخت بد و یا ترکیبی از هر سه بوده باشد، همچنان محل بحث است اما آنچه که قطعی است این است که غرق شدن مسکوا، بزرگترین خسارت جنگی وارده به یک ناو دریایی طی ۴۰ سال گذشته محسوب میشود و همین کافی است تا سوالهایی برای مسکو و باقی برنامهریزان نظامی در سراسر جهان به وجود بیاید که ناآرامشان کند.
دلیل غرق شدن مسکوا چه بود؟
مسکوا روز پنجشنبه ۲۵ فروردین در ساحل اوکراین در دریای سیاه غرق شد.
اوکراین میگوید که مسکوا را با موشک ضدکشتی زده و شلیک موشک موجب ایجاد جرقههایی شده که به ترکیدن مهمات بار کشتی شده انجامیده است.
روسیه هم روایت خود را از این ماجرا دارد. بنا بر اعلام وزارت روسیه، منشا آتشسوزی که منجر به ترکیدن مهمات انبارشده در کشتی بود نامعلوم بوده و انفجارهای ناشی از آن به ساختمان کشتی آسیب زده و مسکوا در حالی که به سمت بندری نزدیک یدککشی میشده، غرق شده است.
بر اساس گزارش خبرگزاری تاس روسیه بهنقل از منبعی بدون نام، خدمه کشتی همه به بندر سِواستوپول در شبهجزیره کریمه منتقل شدهاند. تاس درباره شمار نیروهای نجاتیافته از کشتی جزئیاتی منتشر نکرد.
رزم ناو مسکوا به انواع سلاح ضدکشتی و ضدحملههوایی مجهز بود و تفنگ دریایی، اژدر یا همان بمب زیردریایی و سیستمهای دفاع موشکی هم بار آن بود؛ این یعنی مسکوا میزان انبوهی از مهمات منفجره حمل میکرد.
دو مقام ارشد ایالات متحده که در جریان ارزیابی اخیر اطلاعاتی آمریکا از مسکوا بودند به سیانان گفتند که این رزمناو در زمانی که غرق شد، سلاح هستهای حمل نمیکرده است.
آخرین باری که کشتی جنگی به این عظمت غرق شد کی بود؟
آخرین بار در روز دوم ماه مه سال ۱۹۸۲ و در جریان جنگ فالکلند بود که زیردریایی «اچاماس کانکرر» ارتش بریتانیا، نبردناو ژنرال بلگرانو ارتش آرژانتین را غرق کرد.
ژنرال بلگرانو هماندازه مسکوا بود. هر دو رزمناو بهطول حدود ۱۸۲ متر، قابلیت حمل ۱۲ هزار تنی داشتند. اما خدمه کشتی ژنرال بلگرانو تقریبا دو برابر و ۱۱۰۰ نفر بود. خدمه کشتی مسکوا ۵۰۰ تن بود.
روسیه شمار تلفات و جراحاتی که در جریان غرق شدن رزمناو مسکوا روی داده منتشر نکرده است. اما غرق شدن نبردناو ژنرال بلگرانو جان ۳۲۳ تن از خدمه این کشتی را گرفت.
از دست دادن مسکوا برای مسکو چقدر تمام میشود؟
بیشترین تاثیر غرق شدن مسکوا بر روحیه ارتش روسیه خواهد بود؛ مسکوا گل سرسبد ناوگان روسیه در دریای سیاه و یکی از مشهودترین داراییهای این کشور در جنگ اوکراین بود. اگرچه روسیه با وسواس خبرهای جنگ اوکراین را پوشش میدهد، غیاب ناگهانی کشتی به آن عظمت بهسادگی قابل پنهان کردن نیست.
بهباور تحلیگران نظامی، غرق شدن مسکوا، فارغ از اینکه اوکراین آن را غرق کرده باشد و یا در صورت یک حادثه روی داده باشد، اطمینان درباره توانایی روسیه در جنگ اوکراین را زیر سوال خواهد برد.
اما در اینکه غرق شدن مسکوا چه تاثیری بر جنگ اوکراین دارد بین تحلیلگران محل اختلاف است.
صاحبنظران در موسسه مطالعات جنگ میگویند که از دست دادن مسکوا برای روسیه، نسبتا ناچیز است. چرا که این رزمناو بیشتر برای حملات با موشک کروز، به مراکز لجستیک و میدانهای هوایی اوکراین استفاده میشد و روسیه روی زمین هم سامانههایی دارد که همان کار را انجام میدهد.
تحلیلگران در این موسسه میگویند که اگر موشک اوکراینی باعث غرق شدن مسکوا شده باشد، نیروی دریایی روسیه باید در عملیات این کشور بازاندیشی کند؛ کشتیهایش را از قلمرو اوکراین دورتر کند و دفاع هواییاش را هم از نو بچیند.